Pomoc medyczna dla Twojego dziecka. Jakie masz prawa?

Sytuacja epidemiologiczna dość mocno nadwyrężyła zaufanie pacjentów, w tym tych małoletnich, do szpitali i wagi obowiązującego prawa. Znaczne ograniczenia, nieustanne zmiany przepisów i brak jednolitej praktyki w placówkach prowadziły często do sytuacji patologicznych i naruszających fundamentalne prawa.

Nie rzadko dotyczyły one naruszania praw rodziców w kontekście zdrowia ich własnych dzieci.

O tym, czego koronawirus nie może ograniczyć w prawach pacjenta w stosunku do dzieci i praw ich rodziców, opowiadam poniżej.

Gdzie szukać informacji o prawach przysługujących pacjentom?

Podstawowe prawa pacjenta mają swoje źródło już w Konstytucji RP. Ich szeroki katalog znajduje się natomiast w szczególności w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

To tam znajdziemy podstawowe regulacje dotyczące prawa do informacji, prawa do poszanowania godności, prawa do świadczeń medycznych czy prawa do wyrażenia zgody na nie.

Na tej podstawie i w oparciu o przepisy regulujące zasady wykonywania i etyki zawodów takich jak lekarz czy pielęgniarka, możemy zbadać, czy w szpitalu potraktowano nas we właściwy sposób.

Dziecko w szpitalu – co trzeba wiedzieć?

Jeśli Twoje dziecko trafia do szpitala, pamiętaj, że Twoim fundamentalnym prawem jest prawo do informacji na temat jego stanu zdrowia.

Jako rodzic masz prawo wiedzieć o stawianych diagnozach, dalszych krokach co planu leczenia, dalszej diagnostyce i wszelkich informacjach dotyczących pobytu dziecka w szpitalu. Masz prawo zadawać pytania i dążyć do rozwiania wszelkich wątpliwości.

Jako rodzic występujący w imieniu niepełnoletniego dziecka, masz prawo do wyrażenia zgody na przeprowadzenie badań czy udzielenia innych świadczeń zdrowotnych.

Podobnie jest z wyrażeniem zgody na zabieg operacyjny, przy czym udzielenie zgody następuje obligatoryjnie w formie pisemnej. W przypadku braku zgody, która spowodowałaby zagrożenia utratą zdrowia lub życia, lekarz ma prawo do nierespektowania sprzeciwu rodziców.

Prawem rodzica, którego dziecko trafiło do szpitala, jest możliwość przebywania z małym pacjentem w trakcie całego pobytu w placówce.

Dziecko, zwłaszcza młodsze, nie zawsze rozumie, co się z nim dzieje. Pobyt w szpitalu bez obecności rodzica może być dla niego najzwyczajniej bardziej stresogenny.

Dzieci w inny sposób przeżywają tego rodzaju sytuacje, a obecność znanych im osób daje niezbędne poczucie bezpieczeństwa.

Oczywiste jest również, iż jako rodzic masz prawo być przy swoim dziecku w sytuacjach skrajnych i poważnych (zły stan zdrowia dziecka, terminalny etap choroby onkologicznej, poważny zabieg operacyjny).

Nie da się również ukryć niechlubnej reputacji polskich szpitali, gdzie często warunki udzielania świadczeń zdrowotnych i ogólnej opieki pozostawiają wiele do życzenia. Koniecznością staje się obecność rodziców przy dziecko, aby asystować przy opiece nad dzieckiem (np. przy toalecie, podawaniu posiłków itd.).

Dziecko w szpitalu a koronawirus

Pandemia koronawirusa wywołała duży zamęt niemal we wszystkich dziedzinach życia. Stan epidemiologiczny odbił się w szczególności na instytucjach opieki zdrowotnej – doszło do naruszenia i ograniczenia, podstawowych często, praw pacjenta.

Jednymi z najbardziej jaskrawych sytuacji, o których mowa, jest drastyczne ograniczenie możliwości przebywania rodzica z przebywającym w szpitalu dzieckiem. Wobec braku jednolitych wytycznych o zasięgu ogólnokrajowym, szpitale stosują niejednolitą praktykę podchodzenia do kontaktów rodziców z małoletnimi pacjentami.

Nie ulega wątpliwości, iż zagrożenie zakażenia koronawirusem powoduje konieczność wprowadzenia szeregu nakazów, zakazów i ograniczeń. Takie placówki jak szpitale są oczywiście szczególnie narażone na ryzyko.

Niemniej jednak, dzieci są objęte szczególną ochroną w zakresie opieki zdrowotnej już na gruncie Konstytucji (art. 68 ust. 3), a prawo pacjenta do obecności osoby bliskiej wynika wprost z ustawy o prawach pacjenta, w której znajdą się również przepisy umożliwiające ograniczenia kontaktu i prawa do odwiedzin z uwagi na możliwość wystąpienia zagrożenia epidemicznego lub zagrożenia bezpieczeństwa zdrowotnego innych osób.

Pamiętajmy jednak, że ograniczenie nie równa się wyłączeniu prawa obecności osoby bliskiej przy pacjencie, zwłaszcza dziecku.

Pomoc medyczna dla Twojego dziecka. Jakie masz prawa? #mobilka

Kiedy Twoje dziecko trafia do szpitala, trudno o sytuację bardziej stresującą i budzącą lęk. Jako rodzic przysługuje Ci szereg praw związanych z pobytem dziecka w takiej placówce, które w obecnej, epidemiologicznej rzeczywistości bywają nierzadko drastycznie naruszane.

Konstytucja, ustawa o prawach pacjenta oraz szereg innych ważnych przepisów to Twoja prawna gwarancja respektowania praw w zakresie udzielania pomocy medycznej małemu pacjentowi. Dotycząca szczególnie prawa do obecności przy dziecku czy prawa do uzyskania informacji.

Elżbieta Bansleben
adwokat

Zdjęcie: Usnplash

***

Utrata szansy na leczenie

Prawdopodobieństwo (możliwość lub więcej niż możliwość), że leczenie mogłoby być skuteczne, jest wystarczającą przesłanką dla przypisania podmiotowi leczniczemu (który zaniechał postawienia prawidłowej diagnozy na czas/odmówił świadczenia) odpowiedzialności za pogorszenie zdrowia pacjenta… [Czytaj dalej…]